Mokums

Column: wat jij wilt

Verschil tussen Barcelona en Amsterdam
(door Jopie Loos)

Ik verbaas me over hoe weinig besef er in Nederland is dat de crisis nog lang niet voorbij is, misschien zelfs wel pas op het punt van beginnen staat. Zelf heb ik last van de ellende die door banken is aangericht maar dat doet er verder niet toe.
Wat ik het meest kwalijke vindt is dat de politiek het heeft laten gebeuren en geen enkele maatregel heeft genomen de oorzaken weg te nemen.

Oorzaak en gevolg
De titel dekt straks de lading, wacht heel even. Er zijn drie oorzaken die de crisis hebben veroorzaakt:
1.
banken en verzekeraars waren gescheiden, dat werd opgeheven. Hierdoor konden grote financiele instellingen producten verzinnen waaraan ze geen buil konden vallen, bovendien waren er vangnetten als de depositoregeling en de hypotheekgarantie
2.
de dekkingsgraad bij pensioenfondsen (die hebben het meeste geld dus fluctuaties daar hebben grote invloed op financiele markten) was vroeger 40/40/20. Men mocht 40% risico-volle beleggingen aangaan, 40% obligaties met nauwelijks risico en 20% tegen rente wegzetten. Dat werd 80/20, u mag raden welke dekking wegviel
3.
er was totaal geen controle op wat iemand mocht lenen, de BKR werkte totaal niet, je kon zomaar twee credit-cards, een hypotheek en auto op afbetaling hebben terwijl je dat niet kon betalen. In landen als de VS was dit erger dan in Nederland maar ook binnen Europa leek alles maar te kunnen.

Waar kwam die kortzichtigheid vandaan?
Meedoen, puur en alleen omdat de een het doet doe ik ook mee. Bush is begonnen met het stimuleren van banken om aan werkloze Mexicanen hypotheken te verstrekken want de huizenprijzen zouden toch wel stijgen.
Die denkfout is klakkeloos overgenomen en doorgekopieerd want iedereen wilde een hapje van de grote taart. Uiteindelijk zou dit het grootste piramidespel ooit worden want we weten allemaal wie uiteindelijk de rekening gepresenteerd kreeg: u en ik. De burger vormt altijd het sluitstuk.

Virtueel geld
De dekkingsgraad had ik het al even over. Maar erger is nog dat banken slechts 8% van het geld waarme ze handelen ook daadwerkelijk in kas hoeven te hebben. Als er maar onderpand is.
Daarom ging het dus mis, toen dat onderpand minder waard werd. Met name grondstoffen en huizen daalden in prijs, banken zagen hun geld verdampen, geld dat ze helemaal niet hadden.

Zo kan het gebeuren dat een bank omvalt, puur en alleen omdat ze het geld niet hebben waarmee ze handelden. En u raad het al. Er is niets veranderd aan het systeem voor pensioenfondsen en banken.
Er zal dus ook niets veranderen. Virtueel geld verdwijnt en de burger mag met harde pegels de gaten dichten.

Dan terug naar de titel
De crisis slaat in zuidelijke landen hard om zich heen. Daar zie je weinig van in Nederland maar wie in Italie, Spanje of Griekenland is geweest zal het beeld herkennen. Minder toeristen, meer jongeren werkloos, veel buitenlanders op straat die proberen wat aan de man te brengen.
Dat varieert van telefoons tot rozen. Noem het maar op, het is op straat te koop. Daar komt bij dat er veel leegstand is. Onlangs liep ik door Barcelona en het is gewoon schrikbarend hoeveel winkeltjes de rolluiken niet meer optrekken.
Maar ga je dan naar de wat grotere straten en naar de populairdere buurten dan zie je overeenkomsten met Amsterdam.

De huizenprijzen zijn daar nauwelijks dalende, yuppen springen op de leegkomende appartementen, hetzelfde zie je met de Pijp in Amsterdam gebeuren. Dit gaat ten kosten van de oorspronkelijke bewoners maar goed, laat we het erop houden dat dat gezonde marktwerking is.

Maar waar liggen de verschillen
Barcelona is een wereldstad met een enorme aantrekkingskracht op toeristen. Zeker, er liggen ook straten open, er zijn tal van bouwwerken maar je hebt er als toerist minder last van. Iedere keer als je in Barcelona komt sta je weer versteld van de snelheid waarmee iets gebouwd is.

Het stadsbestuur (overigens kleiner dan die in Amsterdam) luistert goed naar ondernemers in de 'circulo economia'. Politiek en bedrijfsleven zijn bewust nauw met elkaar verweven. In Nederland doen we krampachtig dat gescheiden te houden met als gevolg fraude omdat ondernemers vrij spel hebben.
Spanje heeft de naam (net als Italie en Griekenland overigens) corrupt te zijn. Maar wie heeft daar het meeste last van? Niet de burgers want onderling wordt er afgesproken dat als er commercieel gebouwd wordt er ook sociaal gebouwd moet worden, in Nederland komt dat nauwelijks van de grond met als gevolg dat de 'gewone' Amsterdammer hoge huren gepresenteerd krijgt.

Ook de overheid heeft er weinig last van want diezelfde overheid is een verlengstuk van het bedrijfsleven. Er worden grote projecten aangepakt maar wel gelijk met man en macht afgemaakt. Als je, zoals in Amsterdam, op afstand staat dan verzin je voor het een klaar is weer het volgende project.
Voor je het weet zit je in een dorp als Mokum met 200 bouwprojecten, Te absurd voor worden natuurlijk. Het overschot aan beslissers (lees: nutteloze ambtenaren) leidt tot een overvloed aan regeltjes die door een andere ambtenaar weer moeten worden gecontroleerd.

Barcelona heeft zich sinds 1992 (Olympische Spelen) enorm ontwikkeld, in amper twintig jaar heeft deze metropool een ware metamorfose ondergaan. Als ik naar Amsterdam kijk zitten we alleen door het metro-debacle van Cohen en Dales al twintig jaar met opengebroken straten. Om op het Haarlemmerplein een blokje huizen te zetten steggelt men al dertig jaar.

Ik hou van beide steden. Maar als iemand mij vraagt ze te typeren zeg ik van Barna: wereldstad, van Mokum: ik woon al mijn leven lang in een bouwput. Ik hoop dat met het opheffen van de stadsdelen ook het besef komt dat besluitvorming anders moet, betrek burgers en bedrijfsleven meer bij je plannen.

Het zal:
   * het draagvlak vergroten
   * de overlast beperken en
   * de offerbereidheid verhogen

Nergens is het perfect, de leegstand in zuidelijke landen is enorm. Maar in Nederland houden we kunstmatig de schijn op dat het allemaal wel goed komt. Als de beleidsbepalers echt om zich heen kijken en echt betrokken zijn dan kijken ze over de landsgrenzen en eigen belangetjes heen.

Bomaanslag op kunstenaar Rob Scholte

Rob zou ook een vreemde lezing hebben gegeven aan de politie om zijn eigen onschuld te bewijzen en die van Koos Dalstra te onderstrepen. Rob zou gezegd hebben dat hij Koos had zien staan lachen, direct nadat de bom was afgegaan. Dit zou hij later weer intrekken en zelfs gezegd hebben dat hij het zelf is geweest. Omdat ironie Rob niet vreemd is mag je deze 'bekentenis' met een pak zout nemen.

Ook was Rob erg gesteld op zijn auto, hij vond het heel wat dat hij met zo'n mooie bak kon pronken. Hij zou Mickey nooit alleen met de auto hebben laten gaan.

>>> ...Rob Scholte...