Mokums

Fries? Ja, ammenooitniet!

Sapperdeflap, sta ik met een jofele Amsterdammer een wedstrijdje 'Jägermeister wegslurpen' in mijn nadeel te beslechten als de horekaffer zegt: "zo jongens, probeer het nou maar eens met een berenburg". Nou was ik toch al op weg naar het toilet om wat overtollig voedsel en alcohol te downloaden, maar toen hij dat zei schakelde ik toch maar even snel over naar de volgende versnelling.
Soms zit het mee, vaak tegen. Als Jopie gaat drinken is de overmoed sneller aanwezig dan het daadwerkelijke vermogen om de nodige versnaperingen tot zich te nemen en binnen te houden.

Ik blijf gezellig, want dat is voorwaarde nummer 1, mijn omgeving moet zich niet hoeven storen aan mijn neiging om mij als een alcoholist te gedragen, ook al kan ik u met beide handen op mijn kleine hartje toevertrouwen dat het nooit zo'n vaart zal lopen. Ik hou van een kopstootje, maar dan wel een die ik in mijn kop kieper en niet een die ik uitdeel, laat staan ontvang.

Beerenburg

Waarom die gast nou op het idee kwam om mij berenburg aan te praten is mij een raadsel, maar de volgende dag (toen de hoofdpijn plaats maakte voor inspiratie) moest en zou ik opzoeken wat berenburg eigenlijk was. Wat zit er in?

Tja, dat was simpel. Berenburg is jenever, maar dan anders. Maar zo Amsterdams als wat. Hendrik Beerenburg was namelijk net zo Amsterdams als ik en ik ben hier geboren en getogen. Hendrik is al drie eeuwen niet meer onder ons maar aan hem hebben we berenburg te danken.
Hij trok kruiden op jenever en hield het mengsel lang geheim. Later werden de kruiden toch los verkocht zodat iedereen zijn eigen berenburg kon brouwen. Aan de Stroomarkt (bij de Haarlemmersluis) werden nog tot ver in de vorige eeuw de kruiden verkocht, Hendrik begon hier zijn winkeltje in 1724.

Veel Friese schippers deden zijn winkel aan en namen de kruiden mee naar huis om er daar hun berenburg mee te stoken. Want één ding veranderden ze, ze lieten één 'e' weg, zo werd de Amsterdamse Beerenburg een Friese berenburg.

Weetje
Jacob Hooy (link) op de Nieuwmarkt verkoopt nog altijd zakjes 'opregte Maag-Kruiden', die destijds door Hendrik Beerenburg verkocht werden en waarvan je vandaag de dag dus nog altijd berenburg kunt trekken.

De kruiden
Nou, dat is even lastig zeg, de een zegt dit en dan ander dat. Ik heb er een lekkere mix van gemaakt, ik zou zeggen, probeer het uit, dan koop ik wel een fles.
Brandnetel, eikenbast, esblad, wilgenblad, gezegende distel, alsemkruid, jeneverbes, laurierblad, sandelhout, gentiaanwortel, kalmoeswortel, oranjeschil bitter.

Merken
Ik drukte een fles van Sonnema af maar dat is willekeurig gekozen. Enkele andere merken zijn:
Akkrumer
Boomsma
Monnik
Gerard Brons
Gorter
Hooghoudt
Kalmoes
Meekma
Raalter
Schermer
Viermaster
Weduwe Joustra

Oudste berenburg?

Een van de oudste distilleerderijen van Nederland is B. Schermer & Zoon uit Hoorn. Op 24 juli 1782 werd dit bedrijf officieel opgericht maar toen stond opa Jan Bent al 50 jaar in 'gedistilleerde wateren' te handelen op dezelfde plek. Het bedrijf bestaat nog steeds en vierde in 2012 dus het 220-jarig jubileum. Wat Schermer op deze pagina doet zal duidelijk zijn, zij zijn een van de oudste producenten van Beerenburg, en ja, met dubbel 'e' dus Amsterdams. De firma had vanaf rond 1900 in Amsterdam jarenlang een dependance, eerst in de Spuistraat 74later aan de Rozengracht 76.
De Beerenburger Kruidenbitter bevat 33% alcohol, deze is in de betere slijterijen zeker te koop. Bijzonder aan het bedrijf is dat ze het predikaat 'hofleverancier' mogen voeren.

Typisch Amsterdams, nog steeds
De Beerenburger Kruidenbitter van Schermer is (zover ik kon nagaan) nog altijd de enige niet aangesuikerde Beerenburg en wordt volgens oud-Amsterdams recept gemaakt. Aan de receptuur en kleur heeft Schermer nooit concessies gedaan, deze is dus sinds 1724 onveranderd.

Weetje
Op de etiketten van Schermer Beerenburg stond altijd 'koorstwerend en maagversterkend', later mocht dat niet meer, sindsdien staat er 'bitter in de mond maakt het hart gezond'.


Onderstaande foto is van een uniek flesje, het dateert van rond 1900


Vondst 18e-eeuwse fles: oudste Beerenburg van Nederland in Westzaan?
...LEES VERDER (pdf)...

Nou goed, het is dus een Amsterdamse Beerenburg of een Friese berenburg, maar de oorspong van beiden is zo Mokums als wat.

Vreemd verhaal dat niet kan kloppen

In de nadagen van zijn ambt raakt de burgervader ietwat de weg kwijt, zijn personeel wist zich totaal geen raad meer met hem waarop zij hem vastbonden met ketenen.

Van Beuningen zou vervolgens met zijn eigen bloed in de stenen van zandsteen zijn naam en die van zijn vrouw hebben geschreven. De tekens zijn nog zichtbaar, vandaar de bijnaam 'Huis met de bloedvlekken'.

>>> Burgemeester Van Beuningen

Geen Website? Voor kleine bedrijven in Amsterdam heb ik een totaalproduct, ik maak persoonlijk met u goede en eerlijke afspraken voor een succesvolle website. >>> KLIK HIER <<< Wat En Waar? De Jordaan Mokums Mataglap - knettergek Heuler - meeprater Mansjen - geld ophalen Jeremiade - oeverloos gezeur Kaskenade - druk maken om niets, ophef  >>> PLAT AMSTERDAMS <<< Wat blaadjes Happy Ending niet en wel wat je denkt Parkeerplaats Amsterdam niet echt eenvoudig Oudste huis van de stad is dat wel zo? Keizerskroon Rood, blauw of toch goud? De Lommerd snel geld lenen Nieuwsbrief schrijf je gratis in