Het Begijnhof
Joop Stokkermans overleden
De componist/ arrangeur/ pianist Joop Stokkermans is op donderdag 25 oktober 2012 overleden. Joop stond bekend als een aardige lieve man die voor veel Nederlandse artiesten een riedeltje schreef. Velen van ons kennen vast nog wel de muziek van Peppi en Kokki, Q&Q, De Bereboot, Barbapapa, Paulus deMaar Joop schreef ook muziek voor de Stichting Jeugdkomedie Amsterdam, Jasperina de Jong, Jos Brink en Frans Halsema om nog wat Amsterdamse dwarsstraten te noemen. Maar de link met Amsterdam is een nog bijzondere, daarover straks meer. Even een zijsprongetje, je zal snel begrijpen waarom.
Kips leverworst
Het Sarphatipark bestaat ruim 125 jaar, dat zijn zo van die weetjes waarvan ik denk "wat moet ik er mee". Zeker, het is leuk als je herinneringen hebt maar niemand heeft die nog bij de opening van dit park. Wel is het misschien leuk om te weten wat er allemaal voor bijzonders is gebeurd in dit park maar daarover wijd ik nog wel eens uit op mijn site over de Tweede Wereldoorlog (link) want dat is behoorlijk dramatisch.Wat mij opviel was een bijzondere opmerking van mevrouw Corry Vollbracht-Muller in 'Ons Amsterdam' dat er in de oorlog om de hoek van het park, in de Sweelinckstraat, een slagerij zat die Kips heette en beroemd was vanwege zijn lekkere leverworst.
Eerst maar eens een beschrijving
Leverworst is afval, anders kunnen we het ook wel noemen maar het is zoals het is. Leverworst wordt gemaakt van de resten die er overblijven als een varken helemaal is uitgebeend. Het woord 'lever' in de benaming doet vermoeden dat het hier om worst gaat die van de lever van een dier is gemaakt maar in de praktijk pakt dat dus anders uit.
Gemiddeld genomen bestaat een leverworst voor slechts een vijfde uit lever.
Het velletje
De een doet het zus en de ander zo, maar verreweg de meeste producenten doen een plastic velletje om de worst als deze klaar is. Ambachtelijke slagers gebruiken meestal varkensdarm.
De inhoud
Zoals gezegd, afval. Maar dus ook lever. De lever wordt samen met varkensafval gemalen en gekookt. Tenslotte worden er kruiden toegevoegd om de substantie op smaak te brengen. Afhankelijk van de mate waarin het vlees gemalen wordt kan de ene leverworst groffer zijn dan de andere.
De leverworst is een populaire snack voor bij de borrel. Na de osseworst en de kaas is de leverworst de koude snack favoriet op feestjes.
Sommige slagers verwerken 50% varkensvlees en 50% rundvlees in de leverworst. Een enkeling deels ook kip.
Voedingswaarde
Per honderd gram leverworst werk je zo'n 300 calorietjes naar binnen. Opmerkelijk is misschien dat de helft van leverworst uit water bestaat en dat de rest eiwitten en vetten zijn. Vitaminenrijk is leverworst niet maar bevat wel per ons een derde van de hoeveelheid zout die we per dag nodig hebben.
In de praktijk eten we gemiddeld drie maal meer zout dan we nodig hebben dus als je op een dag een kilo leverworst wegwerkt zit je aan het gemiddelde dat je anders per dag ook naar binnen werkt aan zout.
Leverworst werkt cholesterolverhogend.
Kips
De familie Kips begon in 1910 met de verkoop van leverworst in hun slagerij in de Sweelinckstraat. Er zat een waar vleesimperium achter want de heer en mevrouw Kips pakten het gelijk groot aan. Tijdens
de oorlogsjaren 40-45 zakte de verkoop in elkaar en hield de familie het hoofd niet boven water. Maar direct
na de oorlog pakte men de draad weer op.Onder andere leverde Kips aan andere winkels en later ook aan supermarkten. De snelle groei van het merk Kips kwam voornamelijk door de slagzin 'Liever Kips leverworst dan gewone leverworst'. Iedereen kende het deuntje en zinnetje uit zijn hoofd.
Het muziekje onder de commercial is geschreven door de op 25 oktober 2012 overleden Joop Stokkermans. Klik op de muzieknoot hiernaast voor de radioversie.
De uit zijn krachten gegroeide slagerij werd verkocht en omdat het succes aanhield kwamen er daarna weer andere, grotere eigenaren van wat eens begonnen was als worst van restjes, gemaakt door een slager in een volksbuurtje.
Zuur
Ik zeg altijd, "na het eten komt het zuur vanzelf wel" maar leverworst wordt vaak geserveerd met een plakje zuur ernaast en er zijn ook varianten waarbij de leverworst ingelegd is in zuur. Hier staat een leuke tip:
http://www.dekooktips.com/recepten/lev-wrst-z.htmJolanda mailde mij een aardige wijsheid:
"Wie leverworst eet of een weduwe trouwt, weet nooit van tevoren wat erin is gedouwd!"
Lees ook: zo maak je je eigen Amsterdamse leverworst
Weetje
Joop Stokkermans maakte dus het muziekje voor de commercial van Kips leverworst, maar hij schreef ook de muziek voor reclame's van Venz Hagelslag ('Venz, Venz, Venz'), Prodent tandpasta en Douwe Egberts.
Oudezijds Voorburgwal: de Drie Deugden
Hoewel 'ondeugd' meer op zijn plaats lijkt op deze plek hangen er drie deugden in een bakje aan een
verhuisbalk op de Oudezijds Voorburgwal.
Onlangs liep ik met mijn goede vriend Anton de buurt in toen hij...
RING