Eerste professionele grappenmaker Mail Jopie Loos Tumblr 4 Mokums in Englsih Googl+ Videos Amsterdam Mokums op Instagram Deurmat


Ezechiël Jacobs
De beste man is halverwege twee eeuwen geleden geboren en al bijna honderd jaar dood, waarom dan toch een pagina? Allereerst, hij is een Amsterdammer, en Amsterdammer 'was' je niet, dat BEN je voor altijd. En deze site gaat over Amsterdam en Amsterdammers.

Zij zag er hoe 'n moeder
Door 'n vuile onverlaat
Zo'n loeder
Haar kind schofferen laat

Hoe soms wellustelingen
Misbruiken 't vrouwenlijf
Haar dwingen
Tot 't laagste hoerbedrijf


Deze tekst is een deel van het lied 'Ballade Aan De Pijp' van Ezechiël Jacobs die tweemaal zijn naam veranderde, eerst naar Eduard en later naar Edouard (Jacobs.)

Ezechiël werd op 2 april 1868 te Amsterdam in een muzikale familie geboren, zijn vader overleed amper vier jaar later. Zoals veel Joodse families werkte ook Eduard in de diamantindustrie omdat hij met zijn muzikale talenten te weinig brood op de plank wist te brengen. Toch wilde Eduard de artistieke kant op en verhuist naar Parijs waar hij als pianist in de befaamde nachtclub Moulin Rouge zijn geld weet te verdienen.
Hij is amper 26 als hij terug naar Nederland komt, hij heeft zoveel indrukken opgedaan dat hij dit probeert te vertalen naar het Amsterdamse in de hoop dat ook het Nederlandse publiek valt voor het intieme cabareteske repertoir waar de Fransen zo gek op zijn.

Dat neemt zijn tijd maar binnen een jaar nadat hij Parijs achter zich heeft gelaten lacht het geluk hem toe. Hij weet een programma samen te stellen waar mensen naar komen kijken en luisteren en dus ook voor willen betalen. Hij treed op in 'Habs' dat gevestigd is in het souterrain van de Quellijnstraat 64 in buurt YY, wat we nu de Pijp noemen.

Habbelebabs
Eduard brengt van achter zijn piano pikante en kritische liederen in Parijse sferen ten gehore in sociëteit Habbelebabs ('de Habs') wat later ook bekend wordt als 'De Kuil'. Habbelebabs is overigens pas later een synoniem geworden voor 'vrouwelijk geslachtsdeel' omdat de club in de hoerenbuurt van De Pijp stond.
Officieel heette de sociëteit Het Wapen van Habsburg wat dus verbasterd werd tot 'Habbelebabs' en 'Habs'. Zo zie je maar wat de tijd doet met een uitdrukking, het wordt fraaier en fraaier. Omdat 'Habs' in een souterrain zat burgerde al gauw de bijnaam 'De Kuil' in.

Ode aan De Pijp (buurt YY)

In zijn nummer Ballade Aan De Pijp komt meermaals YY voor:
   Na 't went'len op heur baantje
   Langs d'Amstel en het IJ
   Het maantje
   Verdween uit buurt YY


De buurt heette dus officieel YY maar in de volksmond werd dat al gauw De Pijp. In de tijd dat Eduard hier woonde was de buurt in opkomst want De Pijp kreeg tussen 1870 en 1900 pas vorm. De Pijp was toen wat nu de Wallen zijn, een 'no go area' zoals we dat nu zouden noemen, een stadsdeel waar de onderwereld de dienst uitmaakte.
Dat er nu dus nog een hoerenbuurt in De Pijp is dateert uit deze periode.

Grote bron van inkomsten was de (kinder-) prostitutie, de nachtclubachtige sfeer die Eduard meebracht bij zij optredens sloeg goed aan in deze buurt. Zijn liedjes gingen over alledaagse dingen die oh zo herkend werden door zijn publiek want die zaten er immers midden in. Zijn werk was rauwer dan dat van zijn tijdgenoten waardoor hij landelijk nooit is doorgebroken. Veel van zijn werk werd door anderen vertaalt uit het Frans waarbij 'vergeten' werd te vermelden wie het origineel had geschreven, Eduard pastte zich, zeg maar, aan aan de moraal van de buurt waar hij woonde.

Aan het begin van de vorige eeuw waagde Eduard het een breder publiek op te zoeken, dat mislukte omdat de mensen die geld hadden voor zijn voorstellingen zijn boodschap niet wilden horen en het grote publiek geen geld had om een kaartje te kopen. Dat zijn sociaal bewogen repertoire de aandacht vestigde op misstanden tussen arm en rijk is een vaststaand feit.

De Pijp
(meer foto's vindt je hier)

Dat zag echter ook de overheid die niet gediend was van onruststokerij en enkele maatregelen doorvoerde waardoor hem het optreden steeds moeilijker werd gemaakt. Hij nam daarop de wijk naar het buitenland maar dat werd ook al geen succes. Na wat omzwervingen wilde hij terug naar De Pijp maar de buurt was veranderd, criminelen en hoeren hadden de wijk genomen naar het Wallengebied dus probeerde hij in de Warmoesstraat (Cabaret de Sphinx) de oude draad op te pakken.
Toen dat niet aansloeg ging hij de wat softere kant op om toch zijn brood te kunnen verdienen. In kleine theaters en in bioscopen draaide hij tot 1912 zijn rondjes totdat hij naar Indonesië vetrok (dat heette toen nog Indië. Zijn gezondheid noopte hem ertoen terug naar Amsterdam te keren waar hij nog wel wat optredens had maar in 1914, op 6 december, gaf hij de pijp aan Maarten.

Benaming De Pijp
Er worden wel eens verklaringen voor aangedragen, sommige straten zouden zo lang en smal zijn dat ze op een pijp lijken maar ik geloof daar weinig van. Ook 'pijpenla' zou ermee te maken kunnen hebben maar ook daarvoor heb ik geen directe aanwijzingen gevonden.
Een pijpenla is overigens een la waarin pijpen werden opgeborgen, hoe simpel. Later werd daarbij verzonnen dat het ook een lang of diep vertrek kon zijn. Die benaming ken ik echter ook van huizen elders in de stad, zie niet goed wat dat specifiek met de Pijp te maken heeft.
Dat de vorm van regenpijpen ermee te maken heeft geloof ik ook niet want die regenpijpen waren door de gehele stad te zien.
De Albert Cuypstraat heette tot 1891 de Zaagmolensloot, een lang smal water, ook daar wordt nog wel eens naar verwezen als waar de bijnaam voor buurt YY vandaan kwam.
Ook zou de naam kunnen komen van de hoge schoorsteenpijpen van of bierbrouwerij De Hooiberg van de Firma Heineken, of van de waskaarsenfabriek, gelegen aan de Boerenwetering.

Jopie houdt het simpel, in de volksmond worden doorgaans zonder aanleiding de mooiste benamingen geboren.

De pijp uit gaan
Om maar geljk compleet te zijn, dit heeft niets met dit stadsdeel te maken. Er zou een verband zijn met vangnetten voor eenden die op pijpen leken, de eenden kropen daarin en stierven uiteindelijk maar kwamen niet weg zodat de jagers ze eruit konden halen.
Niels (?) schreef nog op het web: "Leuk is trouwens dat het Engelse woord 'decoy' van het Nederlandse 'eendekooi' is afgeleid. Alleen dachten die Engelsen dat 'een' het lidwoord was en dat we het dus over 'een dekooi' hadden, dus zij hebben hun eendenkooi een 'dekooi' (decoy) genoemd.
Wat hier van waar is heb ik geen idee van, een mooi verhaal is het zeker.

Bekende Nederlanders
Dat André Hazes uit De Pijp komt is genoegzaam bekend maar volgens Wikipedia hebben ook Piet Mondriaan, Simon Vinkenoog, Carel Willink, Steve Brown, Carice van Houten, Halina Reijn en Gerard Reve hier gewoond.

Liefde alleen

Het lied 'Liefde alleen' is het enige nummer dat velen bijbleef. Pas na vijftig jaar werd dit weer opgepikt door een nieuwe lichting die brood zag in de cabaretvorm van Eduard Jacobs. Je kunt stellen dat Jacobs aan de wieg heeft gestaan van het hedendaagse satirische cabaret want hij was de enige die een kritisch geluid durfde te laten horen. Dat kwam voornamelijk door zijn ervaringen op Montmartre in Parijs die hij kopieerde naar de schimmige buurt YY, de nu inmens populaire buurt De Pijp.

Willy en Willeke zingen Eduard Jacobs
Op 17 november 1969 bracht Willy Alberti en zijn dochter Willeke het bekendste nummer van Eduard uit op de B-kant van hun single 'Een reisje langs de Rijn'. Later is het lied ook vertolkt door Jenny Arean, Robert Long en een aantal cabaretgroepen.


BLAADJES OVERZICHT + DISCLAIMER

DE AMSTERDAMSE PIJP

Het lied 'Liefde alleen' is het enige nummer dat velen bijbleef. Pas na vijftig jaar werd dit weer opgepikt door een nieuwe lichting die brood zag in de cabaretvorm van Eduard Jacobs.

Je kunt stellen dat Jacobs aan de wieg heeft gestaan van het hedendaagse satirische cabaret want hij was de enige die een kritisch geluid durfde te laten horen. Dat kwam voornamelijk door zijn ervaringen op Montmartre in Parijs die hij kopieerde naar de schimmige buurt YY, de nu inmens populaire buurt De Pijp.

>>> ...lees meer over de PIJP...

in 't Huisie Bijzonder Wat te zien/ doen? Muziek Geschiedenis Evenementen Crimininaliteit Rondom de stad
JOPIE LOOS 9 straatjes ArenA Accordeon Aardappeloproer Canal Parade Baantjer Amstel
INGEZONDEN 10e straatje Bioscopen André Hazes Aletta Jacobs Grachtenrace Bargoens Bakkum
LINKS Ajax Brouwerijen Artiesten Anne Frank Hartjesdagen Bomaanslag Bloemenveiling
NIEUWSBRIEF Amsterdammertjes Buurten Beste zanger Bredero Jordaanfestival Bram Moszkowicz Fietsen
WEBRING Begijnhof Condomerie Danny de Munk Bijlmermeer Koninginnedag Kees Houtman Kaasmarkt
Bruggen Entertainment Draaiorgels Diamanten Koopzondag Dino Soerel Markermeer
Mokums Carré Gevels Dries Roelvink Domela Nieuwenhuis Marathon Driehoek Muiderslot
AT5 Centraal Station Gevelstenen Drukwerk Henri Polak Sail Gerard Spong Pampus
Bekenden Coffeeshops Gokje wagen Henk Poort Hippies Sinterklaas Haring Arie Stadsstranden
Burgemeester Daklozenkrant Hofjes Henk van Mokum Hongerwinter Trouwlocaties Holleeder Volendam
Dialect De barbier Kerken Hoesjes Jan Schaefer Uitmarkt Jakkie Stroek Zaanse Schans
Het Parool Duivelseiland Kinderboerderijen Johnny Jordaan Jodenjacht Oscar Hammerstein Zandvoort
Humor Etymologie Krul (pisbak) Koos Alberts Kasteel van Aemstel Café's Pistolen Paultje
Nachtburgemeester Gay Amsterdam Markten Leen Jongewaard Koopmansboek 2 Zwaantjes Politie Vervoer
Lommerd Grachten Massages Leo Fuld Lieverdje In 't Aepjen RaRa Auto
NZ-Lijn Heineken Musea Paar apart Michiel de Ruyter Baantjer café Red Light Fiets
Producten Hells Angels Paleis Parels Minirok De 3 Fleschjes Rinus Vet Fietstaxi
Stadsdelen Herman Brood Parken Ramses Shaffy Multatuli De Druif Stanley Hillis Jachthaven
Stopera Jacob Hooy Pleinen René Riva Niod De Dokter Steve Brown Lopend
Straatnamen Johan Cruijff Poorten Robert Long Nostalgie 't Hooischip Willem Endstra OV
Tante Betje Kerkorgels Poptempels Rooie Sien OS 1928 De Jordaan Yab Yum Schiphol
Theo van Gogh Kraken PTA Smartlappen Over Amsterdam 't Mandje Zwarte Joop Taxi
Typisch Mokum Majoor Bosshardt REM eiland Straatmuziek Paleis voor Volksvlijt De Ooievaar Witkar
Mata Hari Rondvaart Tante Leen Palingoproer Papeneiland
Mijn plekkies Max Tailleur Schaatsen Tante Na Rembrandt Rooie Nelis De grote vier (of 5) Eten uit Mokum
Beethovenstraat Oorlam Sluizen Ton van Duinhoven Stadsbranden Wijnand Fockink Mulisch (H.) Broodje bal
Boekenwinkels Plat praten Stadswandeling Truce Speyck Stadswapen De Wildeman Reve (G.) Broodje Boljeri
Bosplan Simon Carmiggelt Straatkunst Willeke Alberti Trams Wolkers (J.) Broodje halfom
DeLaMar Truus Trompert Tatoeages Willy Alberti Video's Diversen Hermans (W.F.) Broodje kroket
Elandsgracht Vondelpark Theaters Wim Sonneveld VOC Auto ellende Hella Haasse Broodje mokum
Gemeente archief Walletjes Trouwlocaties WIC Emigreren Cement
Haarlemmerstraat Werelderfgoed Tulpen Da's apart Joodse spelling Duivekater
Helmersbuurt Westertoren Vissen Carice van Houten Uit eten Jordaan museum Haringkie happen
Jordaan Wonen Wandelen Dubbelspion? Johannes van Dam Magisch-realisme Hete bliksem
Koffiehuizen Zeurkousen Zwemmen Gogomobiel Nieuw Amsterdam Joodse kippensoep
Nieuwmarkt Nieuw liefdesliedje Over hout Leverworst
Plantage Nozems Sterk merk werkt Mokumse luilakbol
Rapenburg Paleis Weemoed Verdwenen straen Ossenworst
Staalbuurt Wapen van A. Voor de lijn Stoofvlees
The Movies Wilhelm Hibbeln Voorkom katers Surinaams eten
Waterlooplein Wentelteefjes
Zuiderkerk Zeebonk
Ook 'n website? Ziekenhuizen Unieke winkeltjes Zoekertjes Canon van Amsterdam Evenementen Begraafplaatsen Draaiboek gemeente

WEBRING

copyright 2024 MokumsNL