Mokums

Kokadorus, standwerker uit Friesland

Het mooie van Amsterdam is dat magie altijd in de lucht hangt. Zit ik onlangs in café Hoppe, word ik aangesproken door een vrouw uit Zweden die op zoek is naar een café van waaruit in de Tweede Wereldoorlog mede het verzet rond de Noordermarkt werd aangestuurd. Er zouden niet alleen onderduikers hebben gezeten maar als de Duitsers in aantocht waren konden de mannen en vrouwen van het verzet de kelder in zonder dat ze gesnapt konden worden.

Ik vind dat mooi, die verbanden die over de gehele wereld lopen en Amsterdam bijzonder maken. Pasquale Figaro (link) is het levende bewijs dat Amsterdam speciaal is. Maar dat is de stad ook altijd al geweest en daarom is de historie ook zo verschillend van die van andere steden.
Ik kwam een briefkaart tegen, een plaatje van een man die te midden van een grote groep mensen staat en overduidelijk iets aan de man probeert te brengen, ik denk schoenen. Het onderschrift vermeldde dat het hier om 'Kokadorus' ging die op de markt van het Amstelveld stond. Ik kan me niet herinneren dat daar ooit markt is geweest dus een verhaal is geboren.

Meijer Linnewiel: een Fries in Amsterdam
Meijer is in Amsterdam overleden in 1934 dus de kans dat jij en ik hem kennen is nihil, dat verklaart dus al voor een groot deel waarom de kaart mij in eerste instantie niets zei. Wellicht hebben jouw opa en oma hem gekend, mijn ouders zijn geboren nadat Meyer overleed dus we zitten diep in de oude doos met dit verhaal.
Meijer was een handige jongen die als broekie van amper elf jaar oud in Amsterdam op straat een paar centen verdiende. Zijn leven lang heeft Kokadorus, zoals zijn bijnaam was, niets anders gedaan dan op straat handel drijven. Kokadorus was een standwerker pur sang. Zijn grootvader heette Ko, zijn grootmoeder Ka, zijn vader Dorus; daarom noemde Meijer zichzelf Kokadorus.

Amstelveld
Van alle markten waar Meijer stond was hij het liefst op het Amstelveld. Hij had iedere keer weer andere handel, het maakte hem niet uit, maar ook zijn clientèle niet want of hij nou met schoenen, bretels of likdoornpleisters stond, alles vond gretig aftrek want Kokadorus kon lullen als brugman.
Daarbij kwam ook nog eens dat hij maatschappij-kritisch was en over de politiek altijd wel een mening had. Tussen het aanprijzen van zijn handel door ventileerde hij graag zijn politieke standpunten.

Weetje 01
In het Joods Historisch Museum (JHM) van Amsterdam is een café dat naar Kokadorus is vernoemd. En inderdaad, zoals de naam 'Meijer' ook doet vermoeden was Kokadorus van Joodse huize.

Verschillende spellingen kwam ik tegen
Kokadorus was zijn bijnaam, maar ik kwam ook 'kakadorus' en 'cocodorus' tegen en op een foto van hem op een markt heeft hij een bordje om zijn nek met daarop 'cokadorus', met een 'c' dus. De vader van Meijer heete Jacobus en werd Co genoemd, ik houd het er dus op dat de spelling van Cokadorus met een 'c' de juiste is en dat zelfs het opschrift op zijn standbeeld en de naam van het café in het JHM niet correct is.
Ik denk dus ook niet dat hij zijn bijnaam aan zijn opa heeft ontleend (er wordt ergens iets door de war gehaald vrees ik) maar van zijn pa.
Maar who cares.

Weetje 02
In het Fries bestaat het woord Cokadorus nog altijd en staat voor standwerker, kortom, mensen die op de markt staan met ambulante handel worden nog wel eens aangeduid als een 'cokadorus' (ook met een 'c' dus.)

Weetje 03
Meijer had een zus die zes jaar ouder was. Zij heette Eva. Maar twee jaar voor haar geboorte kregen de ouders van Eva en Meijer al een dochter en die werd ook Eva geoemd. Zij overleed echter voordat ze één jaar oud was. Het was het eerste kind van pa en ma Linnewiel, maar zij lieten het er niet bij zitten, nog in hetzelfde jaar dat Eva overleed werd Salomon geboren, acht (!) maanden later kwam er opnieuw een meisje ter wereld, ze noemden haar naar hun eerste, reeds overleden, dochter Eva.
Later kregen zij nog vier kinderen waarvan Meijer in 1867 de een na laatste was. Alle kinderen zijn in Leeuwaren geboren, in 1878 ging Meijer naar Amsterdam om nooit meer terug te keren naar Leeuwarden, behalve dan als standwerker.

Op het Amstelveld staat sinds 1977 een standbeeld voor Meijer met daarop zijn bijnaam 'Kokadorus' (met een 'k' dus.)

Wie is hier de pineut?

Een neut kennen we wel, dat is een borrel. Maar wist je dat een neut ook een deel van een molen is? Een neut zorgt voor ondersteuning, en toen kwam ik op de neut uit de bouw.

Een neut is het onderste stenen gedeelte van de stijlen van houten deuren en kozijnen, hierdoor wordt voorkomen dat optrekkend vocht het hout aantast, immers, vocht gaat niet door steen. We kennen de neut niet echt omdat hij vaak niet zichtbaar is en in de vorm van het raam (of de deur) is gemaakt. De neut in de bouwkunde is dus een beetje een domme kracht, net als bij een molen.

>>> ...lees hier meer over de verklaring van het woord 'pineut'...

Geen Website? Voor kleine bedrijven in Amsterdam heb ik een totaalproduct, ik maak persoonlijk met u goede en eerlijke afspraken voor een succesvolle website. >>> KLIK HIER <<< Wat En Waar? De Jordaan Mokums Mataglap - knettergek Heuler - meeprater Mansjen - geld ophalen Jeremiade - oeverloos gezeur Kaskenade - druk maken om niets, ophef  >>> PLAT AMSTERDAMS <<< Wat blaadjes Happy Ending niet en wel wat je denkt Parkeerplaats Amsterdam niet echt eenvoudig Oudste huis van de stad is dat wel zo? Keizerskroon Rood, blauw of toch goud? De Lommerd snel geld lenen Nieuwsbrief schrijf je gratis in