Mokums

Stedenmaagd

Kijk, dat is dan weer typisch Amsterdam. Ik vroeg me af of Amsterdam vrouwelijk of mannelijk was, het kan alle kanten op, zo bleek. Voor alles was wat te zeggen. Zo wispelturig als de stad soms kan zijn, zo divers waren de meningen over welke broek de stad aan behoort te trekken.

De sluiting niet links en niet rechts.
Met mij kun je alle kanten op maar ik vond één verklaring wel een blaadje waard.

De Stedenmaagd
Alexander Linneman maakte in 1883 samen met Friedrich Schierholzeen in opdracht van het bestuur van het Vondelpark (link) een beeld. Het ruim 2,5 meter hoge gevaarte staat aan de ingang aan de Stadhouderskade van het park.
Het materiaal was echter niet bestand tegen de weersinvloeden, in 2009 besloot de gemeente dan ook de maagd van haar sokkel te halen en te vervangen door een nieuw exemplaar dat uit één stuk is gemaakt en nog jaren mee kan.

De stedenmaagd staat voor de stad Amsterdam. Amsterdam heeft niet als enige een stedenmaagd, vooral steden die divers zijn aan culturen gebruiken een stedemaagd (mag met en zonder 'n' in het midden) als personificatie van de stad.
Een stedenmaagd is een vrouw, een maagd, die staat voor de diversiteit in de stad, los van religie en andere overtuigingen. De stedenmaagd wordt altijd afgebeeld als een statige dame, zittend als een koningin op haar troon, haast goddelijk.

Weetje 01
Meestal verwijst men naar dit beeld aan de rand van het Vondelpark als er gesproken wordt over de Stedenmaagd van Amsterdam maar op het Paleis op de Dam (link) staat ook een Stedenmaagd en ook die was zeer vervuild.
De restauratie van het Paleis was een mooie aanleiding om ook de beeldngroep aan het Paleis een opfrisbeurt te geven. In het voorjaar was de restauratie van het beeld afgerond.

In het Museum Amsterdam (voormalig Amsterdams Historisch Museum) staat het origineel van het beeld aan het Vondelpark.

Weetje 02
De stedenmaagd van Amsterdam is eeuwenlang aanwezig geweest. Echter, het koninkljke tintje is gekomen en later weer steeds minder geworden. Transformeerde de maagd van een Godin in een Koningin, later werd zij meer als moeder afgebeeld, de maagd die bemoederlijk waakt over al haar kroost.

Joods zuur

Overigens zat er niets anti-semitisch achter dat 'zuurjood', iedereen noemde hem zo en er werd ook geen aanstoot aan genomen. Zo had je in die tijd ook de boekenjood en de voddenjood. Minder bekend en gebruikt zijn benamingen als sinaasappeljood, linnenjood, hoedenjood, kleerenjood, lapjesjood, loterijjood, persjood, schoenenjood, zoetjood, sponzenjood, en wisseljood.

Toch werden dit soort typeringen na de oorlog in een andere daglicht geplaatst en werd het gebruik ervan gezien als denigrerend en beledigend.

>>> ...lees hier meer over de Joodse zuurkar...