Ik bedacht me ineens weer dat Sylvain onuitwisbaar is en toch had ik een geheugensteuntje nodig om hem mij te herinneren. Voor de oorlog trad Johan Heesters
op in Amsterdam, daar zong hij in een toneelstuk met veel succes 'Aan de voet van die oude Wester', daar speelde ook Sylvain Poons in mee.
Het nummer zong Heesters ook als openingsnummer toen hij in 2008 een laatste optreden in Amersfoort zou verzorgen. Heesters was niet onomstreden maar meer
daarover lees je op mijn andere website DE DOKWERKER.
Foto >>>
Sylvain Poons in No no Nanette
Fotocollectie gahetNA in het Nationaal Archief
Fotograaf onbekend
Door de berichtgeving over Heesters kwam Sylvain Poons weer bij mij bovendrijven. Sylvain was een Amsterdammer uit 1896, hij overleed in 1985 in een Amsterdams
verzorgingshuis. Zijn ouders kwamen uit het theatervak, Sylvain kreeg dat met de paplepel ingegoten.
Zijn leven lang is Sylvain artiest geweest, hij trad tot in de oorlog op met zijn ouders, toen de Duitsers hun anti-Joodse maatregelen afkondigden dook Poons
noodgedwongen onder om na de oorlog de draad weer op te pakken. Hij speelde veel rollen in hoorspelen en enkele in films. In 1970 brak Sylvain helemaal door
als Abraham Mossel in de Kleine Waarheid, een stuk met onder andere Willeke Alberti (link.)
Om gezodheidsredenen stopte Poons in 1973 met al zijn werk.
Enkele van de liedjes waarmee hij bekend is geworden zijn: De olieman
Omdat ik zoveel van je hou (duet met Heintje Davids)
Sally met de roomijskar
Scheidingsfeest
Waar zijn de jaren gebleven
Weet je nog wel oudje
Zuiderzeebalade
Sylvain trad veel op met Louis Davids, daarom ook zul je wellicht denken, "he, dat is toch niet van Sylvain Poons?" Maar Sylvain zong vaak liedjes die
later (soms ook eerder) bekend (er) werden door anderen.
Bert Vromen anno 2013 over Sylvain:
Sylvain Poons kwam ik vaak tegen in café De Magere Brug en dronken wij koffie samen. Als ik weg ging zei hij steeds: "Je mond zal koekjes eten".
Poons...ik zal 'm nooit vergeten. Als geboren Lochemer, was dit de eerste keer dat ik deze (Joodse) Amsterdamse uitspraak hoorde!
Weetje 01
Over Louis Davids zei Sylvain ooit:
"Hij was eigenlijk een ongelooflijk egocentrisch mens. Misschien was hij ook wel onzeker, maar hij liet het ons nooit merken. Hij was niet prettig in
de omgang. Hij had ook haast geen vrienden. Ze hebben hem natuurlijk niet zonder reden verheerlijkt. Hij stierf nadat hij tien jaar lang ernstig ziek
was geweest. Hij stierf eigenlijk op het toppunt van zijn roem. Hij had een populariteit die bijna geen grenzen kende. Dat kwam vooral door de schitterende
liedjes die Jacques van Tol voor hem had geschreven en die Louis Davids vele jaren lang achteloos en zonder schaamte als de zijne claimde."
Lees hier meer over JACQUES VAN TOL (weetje: de zoon van Jacques is Hans van Tol, beter bekend als Tol Hansse.) Heintje en Louis Davids waren broer en zus
Weetje 02
Zijn oorlogse periode eindigde dus abrubt, het theater waar hij aan het begin van de oorlog optrad bestaat nog steeds, dat was de Joodsche Schouwburg die we
nu beter kennen als de Hollandsche Schouwburg. Vanuit dit gebouw werden in de oorlogsjaren duizenden Joden op transport gesteld.
Het gebouw is thans een gedenkplaats, er wordt entree geheven maar als je daar moeite mee hebt mag je ook achteraf een donatie doen, veel mensen geven
liever achteraf vier knaken dan vooraf twee.
Weetje 03
Sylvain Poons had als bijnaam 'wijntje', niet 100% zeker is waarom, wellicht heeft Henk Elsink hem deze bijnaam gegeven toen zij samen een lied
opnamen dat 'Neem es een wijntje' heette.
Een tweede en meer aannemelijke versie is dat de naam stamt uit de tijd toen Sylvain met Heintje Davids optrad, ze zongen samen het lied 'wijntje'. Gekscherend
werd er in die tijd gezegd: 'wijntje met Heintje'.
Sylvain kan natuurlijk ook (Amsterdams) verbasterd zijn tot SylWIJN en zo werd ie Wijntje genoemd.
Tip Top Theater
Op de hoek van de Jodenbreestraat (27) en de Uilenburgersteeg stond het Tip Top Theater, later werd dat afgebroken, het confectiecentrum werd gebouwd maar ook dat
is inmiddels verdwenen. Onder andere de Amsterdamse Theaterschool heeft in de nieuwe behuizing onderdak gevonden, het café dat er in gevestigd is heet
het Tip Top Café
Oorspronkelijk was Tip Top een bioscoop, tussen de films door traden er Joodse artiesten op, en niet de minste. Louis en Heintje Davids, Bob Scholte, Lou
Bandy, Wil Derby, Fien de la Mar, Kees Pruis en dus Sylvain Poons traden er op.
Het theater opende in 1914 haar deuren, eind 1941 was het over en uit voor de bioscoop. Op 4 juni 1942 sloten de nazi's de deuren. Tijdens de
hongerwinter van 1944 werd al het hout uit het theater gesloopt om te dienen als 'voer' voor de kachels van de buren. Na de oorlog was het pand
onbruibaar maar het duurde nog tot 1953 voordat het werd afgebroken om plaats te maken voor het confectiecentrum.
Zuiderzeebalade
In 1958 nam Sylvain Poons met Oetze Verschoor de Zuiderzeebalade op, waar hij nu nog bekend om is. De single werd een grote hit en een klassieker
in de Nederlandstalige muziek. Vier maanden lang stond het nummer in de hitparade.
Hieronder de tekst, daaronder een video met daarin het liedje.
Opa, kijk ik vond op zolder
'n foto van een ouwe boot,
is dat nog van voor de polder,
van die ouwe vissersvloot.
Jochie, dat is 'n gelukkie,
ik was dat prentje jaren kwijt.
'k Heb nou weer 'n heel klein stukkie,
van die goeie ouwe tijd.
Daar is het water, daar is de haven,
Waar j' altijd horen kon, we gaan aan boord.
De voerman laat er nou paarden draven
en aan de horizon, leid Emmeloord.
Eens ging de zee hier te keer,
maar die tijd komt niet weer,
Zuiderzee heet nou IJsselmeer.
'n Tractor gaat er nou greppels graven,
'k zie tot de horizon geen schepen meer.
Kijk, die jongeman ben ikke, ja, ikke was de kapitein.
Hiero, en die grote dikke, ja, dat moet malle Japie zijn.
Opa, en die blonde jongen, vooraan bij de fokkeschoot?
Opa, zeg nou wat!
Die jongen, is je Ome, die is dood.
In 't diepe water, ver van de haven,
In die novembernacht, voor twintig jaar.
Door 't brakke water is hij begraven,
Maar als 'k nog even wacht, zien wij elkaar.
Toen ging de zee zo tekeer, in een razend verweer.
Ongestraft slaat niemand haar neer.
Nu jaren later, hier paarden draven,
Zie ik de hand en macht, van onze Heer.
Waar is het water, waar is de haven,
Waar j' altijd horen kon, we gaan aan boord.
De voerman laat er, z'n paard nou draven
En aan de horizon leid Emmeloord.
Eens ging de zee hier tekeer, maar die tijd komt niet weer.
't Water leid nou achter de dijk.
Waar eens de golven, het land bedolven,
Golft nou een halmenzee, de oogst is rijk.
Sylvain Poons was Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In 1973 stopte Poons met optreden vanwege zijn gezondheid.
Greetje Hoeben over Sylvain Poons
Noem het een hommage aan Sylvain, noem het een dierbare herinnering. Greetje gaf het een goed gevoel haar herinnering aan Sylvain en zijn vrouw Ilse op papier
te zetten. Zoals Greetje het treffend verwoord: "feels good".
Ik werkte in een tehuis voor demente bejaarden op de Nieuwe Laan in Slotervaart en woonde intern in de Torenflats die aan de Sloterplas stonden. Op een
morgen hoorde ik twee verpleegsters met elkaar praten over een woonruimte die beschikbaar zou komen, direct stapte ik op ze af omdat ik met mijn vriend
woonruimte zocht en dit in Amsterdam ook toen heel erg moeilijk was.
Ze vertelden dat ik snel moest bellen voor een afspraak, maar dat ze het eigenlijk alleen maar aan twee vrouwen wilden verhuren. Zo gezegd zo gedaan, we
belden op en mochten 's avonds om zeven uur langskomen voor een kennismakingsgesprek op de Nieuwe Prinsengracht 7, vlakbij de Amstel. Toen de deur werd
opengedaan en we naar boven gingen, zagen we Sylvain Poons bovenaan de trap staan.
Ik had verhalen van mijn oma gehoord over 'Sally', goocheme Sally de ijscoman en ik kende wel liedjes uit die tijd, maar verder zei het me eigenlijk weinig.
We werden vriendelijk, doch serieus ontvangen en onder het genot van een kopje koffie, hebben we over en weer gesproken. Mijnheer Poons liet ons duidelijk
weten dat hij de zolder alleen aan twee dames wilde verhuren, maar het klikte goed en daarom wilde hij erover nadenken en zou de volgende dag naar mijn
vriend bellen om te laten weten wat hij had besloten.
Wij gingen wat drinken in ons stamcafé "Le Jardin" aan de Vijzelstraat, hoek Reguliersdwarsstraat en hij had de moed al opgegeven, maar ik niet. Ik
was ervan overtuigd dat Poons zou bellen om te zeggen, dat we de zolderverdieping van hem mochten huren. Maar ja, wat wist ik, het was afwachten. De volgende
dag, zoals afgesproken, belde de heer Poons om te vertellen dat hij akkoord ging, daar wij hem aardige en fatsoenlijke mensen leken, dus hij wilde het wel
aangaan, hoewel hij liever had gehad dat we getrouwd waren. Ik was net 18 en mijn vriend 20, mijn vader wilde ook niet dat we gingen hokken, zo werd dat
toentertijd genoemd, dus we móesten trouwen, jaja.
Ondertussen werd het huurcontract getekend en we dachten dat het verder een onpersoonlijke relatie zou zijn, maar niets was minder waar. De zolder was te
bereiken via hun gang, die tussen hun keuken en hun woonkamer liep. Een deur in het midden van die gang gaf toegang tot de trap naar de zolder, onze leuke
zolderverdieping met een keukentje, een slaapkamer en een woonkamer met uitzicht op de gracht en op de grote rode neon letters van CARRÉ, hoe leuk wil
je het hebben?
Mevrouw Poons, Ilse, was van Duitse komaf en hield nogal van sherry, maar wilde dit niet weten voor Sylvain, dus zette ze de fles die ze had gekocht snel bij
mij op de trap, als ik dan thuiskwam van mijn werk en de fles op de trap zag staan, nam ik deze mee naar boven en zette hem weg voor de eerstvolgende gelegenheid.
Wanneer ze merkte dat ik thuis was, of een vrije dag had, en Sylvain nog niet thuis was, ging de deur beneden open en riep ze: Gretchen kommst du ein sigaretje
rauchen?
Dat was voor mij een teken dat ik de fles mee moest nemen, zodat zij een glaasje kon drinken en samen zaten we dan te roken en te praten over van alles en nog wat.
Vooral over Duitsland en gedurende de tijd leerde ze me onder andere Kartoffelsalat maken. Dan stonden we in hun keuken en Sylvain zat binnen met mijn man
een glaasje te drinken, maar kwam ook meerdere malen de keuken in om te kijken of het een beetje wilde lukken.
Ze vroegen me, of ik de bedden wilde opmaken of verschonen en of ik de sokken van Sylvain wilde stoppen, alles ging eigenlijk vanzelf. Zij noemde hem Beertje of
Wijntje en hij noemde haar Poessie, dat heb ik vanaf dat ik dat hoorde zo lief gevonden, die twee ouwetjes. Niet dat ze nooit ruzie hadden, want dat heeft elk
gelukkig stel en dat was ook heel leuk om te horen, hij pruttelde dan een beetje, terwijl zij, toch een beetje jaloers als hij uitging naar Schiller,
zei: "Ach wass, du bist doch verkalkt". Hahahaha, dat was de leukste die ik haar heb horen zeggen, een lief stel die twee en totaal niet saai, ondanks hun leeftijd.
Sylvain (74 jaar) had de rol van Abraham Mossel in de Kleine waarheid gekregen en was hier zichtbaar trots op, dus elke vrijdagavond moesten we verplicht beneden
bij hun zitten, omdat dan de Kleine Waarheid op tv werd uitgezonden, hij vertelde over de opnames, hoe het gegaan was en over Willy van Hemert en Willeke Alberti.
Heerlijk vond hij dat, hij droeg dat graag uit, een rasartiest.
Wim Kan en Corrie Vonk, waren vrienden van ze, ze hoog hadden hen hoog zitten dus kwamen ze vaak ter sprake. Over zijn ontmoetingen met die zoon van een
dominee, die Seth Gaaikema, hahahaha, die moest ie niet, op een nette manier vertelde hij dan, hoe deze meneer hem uitermate irriteerde. Ook vertelde Sylvain
Poons over de oorlog, de toog die de slaapkamer van de woonkamer scheidde, waar hij op zijn buik in had gelegen om zich te verbergen. Toen de oorlog uitbrak
waren Sylvain Poons en zijn duitse vrouw Ilse Becker bewust gescheiden om de aandacht van hen af te leiden. Wanneer er razzia's waren en de Duitsers aan de
deur kwamen, nodigde Ilse de Duitsers uit voor een kopje koffie in de woonkamer. Aan de kant van de slaapkamer hadden ze een luik, een klep in de toog,
gemaakt, waar Sylvain op datzelfde moment, als een razende inkroop en op zijn buik over de boogvorm van de toog ging liggen. De gehele tijd mocht hij geen
geluid maken, of hoesten, hetgeen een verschrikking was. Hij lag als het ware op hun lip, hij hoorde ze praten en lachen en het duurde voor zijn gevoel uren
voor ze weer weggingen. Geen Duitser had hierdoor ook maar enigszins het vermoeden dat Ilse onderdak bood aan een Jood.
Dit is een hel voor hem geweest, vandaar dat hij dit, sowieso aan ons, meerdere malen móest vertellen. Heerlijk vond Sylvain Poons het ook om naar
Schiller te gaan en te spreken met de gasten, waarbij hij soms, hoe kan het ook als het gezellig is, (te) diep in het glaasje keek en niet meer alleen naar
huis kon lopen en ook geen taxi wenste te bellen. Ilse was dan erg bezorgd en gelukkig had ik een man met engelengeduld, die hem menigmaal lopend heeft
opgehaald, dat duurde even, daar Sylvain met een wandelstok liep, maar ook dan scheen hij heel onderhoudend.
De tijd dat wij er woonden, was hem ook gevraagd om samen met Heintje Davids, die toen volgens mij al drie keer afscheid had genomen, een LP op te nemen met
oude liedjes van hun samen, maar ook van hen alleen. Daar Sylvain de teksten niet meer zo goed kende, vroeg hij mij of ik ze stuk voor stuk al luisterend op
wilde schrijven en gaf me een oude LP mee naar boven.
Daar zat ik dan, met pen en papier de naald steeds weer terugzettend op de plaat om vooral goed alles te kunnen noteren, hahaha, het was even een
geduldigheidsklusje, maar het was me gelukt. Vooral het nummer van Sylvain Poons "Je moet me al die domme dingen maar vergeven", zit nu nog steeds in mijn
hart. Zo lief zoals hij dat zingt en volgens mij zou het ook zomaar over hem kunnen gaan, zoals ik hem heb meegemaakt was het me er eentje, die je snel
weer vergeeft omdat hij een hart van goud had.
Het moment dat Ilse een herseninfarct kreeg staat me nog goed bij. Ze was gevallen met haar hoofd tegen de kachel en was de weg een beetje kwijt. Sylvain
was helemaal bezorgd en omdat hij vaak weg moest, was hij alleen gerustgesteld als ik bij haar bleef. Zodra ik kon ging ik naar ze toe om de boel een beetje
te doen en met haar te praten, want Sylvain was altijd druk, dan weer met de opnames van de Kleine Waarheid en ook met de LP die in aantocht was. Ik werkte
toentertijd bij de Gemeente Amsterdam in de Doelenstraat. Ik had mijn baan als ziekenverzorgster eerder al opgezegd, zodra we bij Poons konden wonen en mocht
een uur pauze tussen de middag om naar Ilse te gaan. Alles werkte aldoor mee en gelukkig knapte Ilse zienderogen op.
Met Oud en Nieuw moesten we steevast komen toasten, ze hadden dan champagne en het was alsof ik er een tweede stel ouders bij had gekregen. Toen kwam de dag
dat het bedrijf van mijn man, Drukkerij Kampert en Helm, een dochteronderneming in Lelystad ging vestigen. De vraag of wij er ook naar toe wilden was niet
zo moeilijk te beantwoorden. Het enige waar je toen direct een woning kon krijgen was in de Bijlmer en dat wilden we niet. Dus toen we aan Sylvain en Ilse
vertelden dat we een woning hadden gekregen en gingen verhuizen, schrokken ze enorm en toen hij vroeg "Waar gaan jullie naar toe?", zei ik "Waar u over
zingt, de Zuiderzeeballade, naar Lelystad, wat toevallig hè?" Ja, heel apart vond ik dat.
We hebben een hele fijne tijd bij ze gehad en ik zal ze dan ook nooit vergeten, zolang ik leef. Ik zei altijd tegen Sylvain Poons dat ik zijn naam zo mooi
vond en onze oudste dochter hebben we dan ook Sylvana genoemd. Wat ik verteld heb is een kleine greep uit mijn persoonlijke belevenissen aan een groot man en zijn lieve vrouw.
Na het maischproces rest het beslag, een suikerrijke vloeistof dat gefilterd wordt, daarna rest 'wort'. Wort is de basis van het bier, en bevat zowel
vergistbare als onvergistbare suikers.
Na dit klaren wordt het wort gekookt hop toegevoegd waardoor het bier een bittere smaak krijgt en gaat schuimen als je het tapt of inschenkt. Na dit proces
volgt er nogmaals een filtering. Uitgevlokte eiwitten en hopresten moeten er uitgehaald worden waarna het bier snel gekoeld moet worden tot vijf graden.
Na het koelen wordt gist en lucht toegevoegd. Als je een rondleiding volgt krijg je veel meer inzicht in het bereidingsproces.